Araşdırma üçün seçilmiş ərazi mühüm geoloji tədqiqatların mərkəzi olmaqla, coğrafi baxımdan Cənubi Millətlər, Milliy­yətlər və Xalqlar Regionunda (SNNPR), xüsusilə Seqen zonası ilə Cənubi Omo zonasının bəzi hissələrini əhatə edir. Daha dəqiq desək, bu sahə Benetsemay Voreda ərazisində, artıq formalaşmış şəhər mərkəzi olan Veyto qəsəbəsinin birbaşa yaxınlığında yerləşir. Ərazi nisbətən dərin vadidə yerləşməklə, mürəkkəb və dağlıq relyefə malikdir. Qeyd olunmalıdır ki, bu region yüksək tektonik aktivliklə səciyyələnən geniş Əsas Efiopiya Rift Sisteminin tərkib hissəsini təşkil edir. Veyto bəndinin nəzərdə tutulan tikinti sahəsində yeraltı qatların xüsusiyyətlərini öyrənmək məqsədilə seysmik tədqiqatlar aparılmışdır. Bu geofiziki tədqiqatların başlıca məqsədi süxur qatlarına kifayət qədər dərin nüfuz etməklə, əsas (bərk) süxurların yerləşmə dərinliyinin dəqiq müəyyən edilməsindən ibarət olmuşdur. Eyni zamanda, aparılan tədqiqatlar yerin dərinliklərindəki mühəndis-geoloji xüsusiyyətlərin qiymətləndirilməsi, geoloji çatların mövcudluğu və onların ərazi üzrə paylanmasının müəyyənləşdirilməsi məqsədi daşıyırdı. Bu amillər bəndin struktur dayanıqlığını müəyyən edən əsas geoloji göstəricilər hesab olunur. Tədqiqat nəticələri göstərmişdir ki, Veyto bəndi üçün nəzərdə tutulan ərazi mürək­kəb geoloji və tektonik quruluşa malikdir. Demək olar ki, bütün seysmik profillərdə qırılma və çat zonaları müşahidə olunmuşdur. Bəndin tikinti sahəsində sürət kəsimlərinin qurulması məqsədilə geofiziki ölçmələr Seis-24 markalı 24-kanallı refraksiya cihazı vasitəsilə həyata keçirilmişdir. Tədqiqat sahəsi müxtəlif mürəkkəb tektonik strukturları və zəngin litoloji tərkibi ilə səciyyələnən çoxşaxəli geoloji mühitə malikdir. Buraya incə dənəli bazaltlar, müxtəlif mənşəli çöküntü və dağıntı materialları, metamorfik qneyslər, porfirli bazaltlar və vulkanik fəaliyyət nəticəsində formalaşmış piroklastik yığıntılar daxildir.

Açar sözlər: bənd, geofiziki tədqiqatlar, yerin təki, sıxılma dalğaları, təməl

ƏDABİYYƏT

Bawuah G., Baffoe E., Darko B., Hadir I. A.A., Ogbetuo D. The use of seismic refraction survey in geotechnical investigations. International Journal of Engineering Research and Science, Vol. 4(7), 2018, pp. 6-17.

Bihon K. Factors affecting agricultural production in Tigray region, Northern Ethiopia. PhD thesis, Uuniversity of South Africa, 2015.

Fell R., MacGregor P., Stapledon D. Geotechnical engineering of dams. Taylor and Francis Group PLC. London, UK, 2005, pp. 180-181.

Ivan A., Samuel H. Techniques for prevention and detection of leakage in dams and reservoirs, Venezuela, 1987.

Levitte D., Columba J., Mohr P. Reconnaissance geology of the Amaro horst, Southern Ethiopian rift. Geological society of America Bulletin, Vol. 85(3), 1974, pp. 417-422.

Long-term benefits and performance of dams.  British Dam Society 13 Conference, 2004, Canterbury, Kent, Thomas Telford. London, 676 p. 

Telford W.M., Geldart L.P., Sheriff R.E., Keys D.A. Applied geophysics. Cambridge University Press.  1976.