Kol­lek­tor lay­la­rın məh­sul­dar­lı­ğı­nın qiy­mət­lən­di­ril­mə­si hər za­man ak­tu­al­lı­ğı­nı qo­ru­yub sax­la­yan va­cib mə­sə­lə­lər­dən­dir. Kol­lek­tor­la­rın məh­sul­dar­lı­ğı­nın qiy­mət­lən­di­ril­mə­sin­də bir sı­ra mə­dən geo­fi­zi­ki üsul­lar­dan is­ti­fa­də edi­lir ki, bu üsul­lar­dan bi­ri də elekt­rik ka­ro­ta­jı­nın yan ka­ro­ta­jı zond­la­ma­sı və yan ka­ro­ta­jı üsu­lu­dur.

Mə­qa­lə­də yan ka­ro­taj zond­la­ma­sı və yan ka­ro­ta­jı üsul­la­rın­dan is­ti­fa­də et­mək­lə  kol­lek­tor lay­la­rın məh­sul­dar­lı­ğı­nın qiy­mət­lən­di­ril­mə­si mə­sə­lə­si­nə ba­xıl­mış­dır.

Mə­lum ol­du­ğu ki­mi yan ka­ro­ta­jı zond­la­ma­sı mə­lu­mat­la­rı­nın in­terp­re­ta­si­ya­sı­nın nə­ti­cə­si­nə gö­rə  lay­da baş ve­rən də­yi­şik­lik­lər öy­rə­ni­lir. Lay­da baş ve­rən də­yi­şik­lik­lər de­dik­də ke­çir­mə zo­na­sı­nın ya­ran­ma­sı və bu zo­na­nın xü­su­si mü­qa­vi­mə­ti (), elə­cə də ke­çir­mə zo­na­sı­nın di­am­te­ri­nin (D) tə­yi­ni nə­zər­də tu­tu­lur.

Yan ka­ro­taj zond­la­ma­sı və Yan ka­ro­ta­jı üsul­la­rı­nın bir­gə tət­bi­qi­nə əsa­sən təd­qi­qat sa­hə­si üz­rə kol­lek­tor lay qar­şı­sın­da ke­çir­mə zo­na­sı­nın olub ol­ma­ma­sı mü­əy­yən edi­lə­rək, ke­çir­mə zo­na­sı olan lay­la­rın hə­qi­qi xü­su­si mü­qa­vi­mə­ti, ke­çir­mə zo­na­sı­nın xü­su­si mü­qa­vi­mə­ti, ke­çir­mə zo­na­sı­nın dia­met­ri tə­yin edi­lə­rək hə­min lay­la­rın məh­sul­dar­lı­ğı proq­noz edil­miş­dir. Ey­ni za­man­da ke­çir­mə zo­na­sı olan lay­la­rın hə­qi­qi xü­su­si mü­qa­vi­mə­ti­nin, ke­çir­mə zo­na­sı­nın xü­su­si mü­qa­vi­mə­ti­nin, ke­çir­mə zo­na­sı­nın dia­met­ri­nin qiy­mət­lə­ri­nin Kə­pəz və Çı­raq struk­tur­la­rı­nın  qu­yu kə­si­liş­lə­ri üz­rə  pay­lan­ma­sı­nın 2D və 3D mo­del­lə­ri qu­rul­muş­dur.

Təd­qi­qat ob­yek­ti ki­mi Cə­nu­bi Xə­zər çö­kək­li­yi­nin Çı­raq və Kə­pəz struk­tur­la­rı­nın qu­yu kə­si­liş­lə­ri üz­rə “Fa­si­lə” və “Qır­ma­ki­üs­tü qum­lu (QÜQ)” lay dəs­tə­lə­ri gö­tü­rül­müş­dür. Təd­qi­qat işi Ab­şe­ron Bal­xan­ya­nı tek­to­nik zo­na­sın­dan gö­tü­rül­müş Kə­pəz struk­tu­ru­nun 3, 5 say­lı və Çı­raq struk­tu­ru­nun 4 say­lı qu­yu kə­si­liş­lə­ri­nin geo­fi­zi­ki xa­rak­te­ris­tik­la­rı əsa­sın­da apa­rıl­mış­dır.

Açar söz­lər: kol­lek­tor lay­lar, yan ka­ro­taj zond­la­ma­sı, yan ka­ro­ta­jı, ke­çir­mə zo­na­sı­nın xü­su­si mü­qa­vi­mə­ti, ke­çir­mə zo­na­sı­nın dia­met­ri, la­yın hə­qi­qi xü­su­si mü­qa­vi­mə­ti, qra­di­yent zond

ƏDƏBİYYAT

Добрынин В.М. (под ред.). Интерпретация результатов геофизических исследований нефтяных и газовых скважин. Справочник. Недра. Москва, 1988, 476 с.

Kərimova K.Ə. Quyu məlumatlarının kompleks interpretasiyası. Metodik vəsait. Bakı, 2014, 86 s.

Məmmədov N.V., İsmayılov Ə.K. Quyuların geofiziki tədqiqat üsulları (elektrik karotaj). Dərs vəsaiti. Bakı, 2007, 175 s.

Məmmədov N.V. Quyuların geofiziki tədqiqat üsulları. Bakı, 2010, 145 s.

Məmmədov N.V., İsmayılov Ə.K. Quyuların birbaşa üsullarla geofiziki tədqiqatı. Bakı, 2003, 128 s.

Paşayev N.V. Quyuların geofiziki tədqiqat məlumatlarının emal və interpretasiyası. Bakı, 2010,  280 s.