Məqalədə “Yerin təki haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun ekoloji-hüquqi normaları (h. 1, m. 7; h. 1, m. 25) müzakirə edilir, həmin normalarda yol verilmiş terminoloji xətalar aşkar edilərək onların ətraf mühit qanunvericiliyinin digər normativ-hüquqi aktlarının terminologiyası ilə müqayisəsi yolu ilə aradan qaldırılması üsulları təklif olunur. Məqalədə həmçinin Azərbaycan Respublikasının yerin təki haqqında qanunvericiliyinin beynəlxalq ekoloji hüquq normaları ilə uyğunlaşdırılması məqsədilə “Yerin təki haqqında” AR Qanunun terminoloji bazasında öz əksini tapmış “xüsusi mühafizə olunan geoloji obyektlər” anlayışının “geoloji irs obyektləri” termini ilə əvəz edilməsi təklif olunur, yeni terminin açıqlanması verilir və “Yerin təki haqqında” AR Qanunda öz əksini tapmış ekoloji-hüquqi normaların həmin termin əsasında de lege ferenda qaydasında dəqiqləşdirilməsi yolları tövsiyə edilir. Eyni zamanda, məqalədə “Xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri və obyektləri haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunu təhlil edilərək, onun mətnində (h. 1, m. 1) öz əksini tapmış “Xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri” mövhumunun açıqlanmasında yol verilmiş hüquqi boşluq aşkar edilir. Müəlliflərin fikrincə qeyd olunan qanunda “yerin təki sahələri” anlayışının olmaması səbəbindən yaranmış həmin boşluq yerin təki sahələrinin qanunun əhatə dairəsinə daxil edilməsinə imkan vermir. Məqalədə qeyd olunan boşluğun aradan qaldırılmasının zəruriliyi əsaslandılrılır və adı çəkilən qanuna de lege ferenda qaydasında “xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri” anlayışının yeni redaksiyasının, eləcə də “yerin təkinin mühafizəkar mühafizəsi” terminlərinin əlavə edilməsi təklif olunur. Məqalənin yekun hissəsində qeyd olunur ki, əsas mətndə təklif olunmuş tədbirlər kompleksinin icrası nəticəsində “Yerin təki haqqında” və “Xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri haqqında” AR Qanunlarının hüquqi tənzimləmə predmetlərinin bir birindən ayırmaq və həmin qanunlar arasında hüquqi kolliziyaların başvermə risklərini heçə endirmək mümkün olacaqdır.

Açar sözlər: “Yerin təki haqqında” AR Qanunu, “Xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri və obyektləri haqqında” AR Qanunu, ekoloji hüquq normaları, yerin təki sahələri, geoloji irs obyektləri


ƏDƏBİYYAT

Agafonov V.B. Legal framework of environmental protection and safety in the area of subsoil use. Pravo TEK. Moscow, 2014, 480 p. (in Russian).

Bashmakov G.S., Kaverin A.M., Krasnov N.I. Subsoil legislation. Legal literature. Moscow, 1976, 80 p. (in Russian).

Bogolyubov S.A. Legal terminology: problems of synonymy. Problems of improving Soviet legislation. Proceedings of All-Union Scientific Research Institute of Soviet Legislation, No. 40, Moscow, 1987, pp. 25-35 (in Russian).

Bogolyubov S.A. Actual problems of environmental law. Yurayt. Moscow, 2014, 607 p. (in Russian).

Getmanova A.D. Logic for lawyers: Study Book. Omega-L. Moscow, 2008, 415 p. (in Russian).

Guidelines and criteria for National Geoparks seeking UNESCO's assistance to join the Global Geoparks Network. Episodes, No. 2, 2006, pp. 115-118.

Ibrahimov V.B. Definition of the concept of "protection of subsoil" in the Law of the Russian Federation "On Subsoil". Exploration and protection of mineral resources, No. 2, 2015a, pp. 48-52 (in Russian).

Ibrahimov V.B. Law of the Republic of Azerbaijan "On Subsoil": terms, concepts, definitions. Transactions of Azerbaijan National Academy of Sciences. Earth Sciences, No. 1-2, 2015b, pp. 92-106 (in Russian).

Ibrahimov V.B. Subsoil plots and specially protected nature territories in the current legislation. Environmental Law, No. 3, 2020, pp. 20-23 (in Russian).

Ismagilov R.A., Farkhutdinov I.M., Farkhutdinov A.M. Creation of UNESCO Geopark in Bashkiria. Nature, No. 1, 2018, pp. 35-41 (in Russian).

Kangarli, T., Kangarli, I., Rashidov, T., Ibrahimov, V. "Creation of “Ilandag” Geopark in the Nakhchivan Autonomous Republic (Azerbaijan). Priroda, No. 11, 2018, pp. 44-51. DOI: 10.31857/S0032874X0002323-4

Kangarli T.N., Ibrahimov V.B., Rashidov T.M., Kangarli I.T., Vahabov U. Creation perspectives of geoparks in Azerbaijan under the auspices of UNESCO. Messenger of the Azerbaijan Nation-al Academy of Sciences, No. 4, 2018 b, pp. 13-27 (in Russian).

Kangarli, T., Ibrahimov, V., Rashidov, T. et al. Feasibility study of the “Ilandagh” Geopark creation in Nakhchivan Autonomous Republic (Azerbaijan). Geoheritage , Vol. 11, 2019, pp. 1973–1980, https://doi.org/10.1007/s12371-019-00409-7

Kolbasov O.S. Terminological problems in ecology. State and Law, No. 10, 1999, pp. 27-28 (in Russian).

Krassov O.I. Environmental law. Norma. Moscow, 2008, 672 p. (in Russian).

Melgunov V.D. Theoretical foundations of the mining law in Russia. Prospekt. Moscow, 2017, 328 p. (in Russian).

Perchik A.I. Critical review of the Law "On Subsoil": concepts, institutions, terminology. Oil, Gas and Law, No. 2, 2007, pp. 9-16; No. 3, 2007, pp. 14-20 (in Russian).

Reimers N.F. Nature use. Misl. Moscow, 1990, 638 p. (in Russian).

Sidorov I.N. Mining Law Institutes. Environmental Law, No. 3, 2019, pp. 18-22 (in Russian).

Vasilevskaya D.V., Laevskaya N.V. Subsoil plot as a regulation object of subsoil legislation. "Zertsalo". Moscow, 2014, 104 p. (in Russian).

Vdovets M.S. Methodological issues of studying and preserving the geological heritage of Russia. Materials of the Workshop of Russian group ProGEO "Study and protection of the geological heritage sites of Russia". St. Petersburg, 2011, pp. 6-9 (in Russian).

Zlotnikova T.V. Modern trends in the legal regulation of the protection and use of specially protected nature areas. Environmental Law, No. 2, 2019, pp. 13-19 (in Russian).