№ 1,
2018
Məqaləni yüklə
İqlim dəyişmələri fonunda Xəzər dənizi Baki arxipelaği hidrometeoroloji rejiminin dəyişmə tendensiyasi
Azərbaycan MEA akad. H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu, AZ1143, Bakı, H.Cavid prosp., 115
Xülasə
A-
A+
Tədqiqat işində 1991-2012-ci illərdə Bakı arxipelağı akvatoriyasında fəaliyyət ğöstərən 4 hidrometeoroloji stansiyanın müşahidə məlumatlarından istifadə edilərək akvatoriyanın hidrometeoroloji şəraiti, havasının və səth suyunun temperaturu, yağıntı, axın, külək və dalğa rejimləri tədqiq olunur.
Tədqiqatdan məlum olur ki, bu dövrdə akvatoriyada havanın, səth suyunun temperaturu və atmosfer yağıntılarının ortaçoxillik göstəricilərində artım, küləyin ortaillik sürətlərində isə azalma baş vermişdir. Səthdə, orta və dib qatlarda cənub istiqamətli axınlar üstünlük təşkil etmiş və onların ortaillik sürətləri, müvafiq olaraq, 2,8 m/san, 5,2 m/san və 5,7 m/san-yə bərabər olmuşdur. Akvatoriyada şimal, cənub və cənub-qərb istiqamətli dalğalar üstünlük təşkil edir və bu dalğaların 92,7%-nin hündürlüyü 0,1-3 m, 0,04%-nin hündürlüyü isə 3,1-5,0 m aralığında olan dalğaların payına düşür.
ƏDABİYYAT
Allakhverdiyev Z.S. The research of climate changes effect on the hydrometeorological condition of the Caspian Sea. Scientific report “The Scientific Innovations Centre”, №0110, Baku, 2012, 162 p. (in Azerbaijani)
Mammadov R.M. The hydrometeorology of the Caspian Sea. Europe. Baku, 2013, 187 p. (in Azerbaijani).
Mammadov R.M. The hydrometeorological atlas of the Caspian Sea. Baku. Nafta Press, 2014, 298 p. (in Azerbaijani).
Mammadov R.M. Hydrometeorological change and ecogeographical problems of the Caspian Sea. Elm. Baku, 2007, 453 p. (in Russian).
Panin G.N., Mammadov R.M., Mitrofanov I.V. Recent conditions of the Caspian Sea. Nauka. Moscow, 2005, 356 p. (in Russian).
Rozhdestvenskey A.V., Chebotarev A.I. Statistical methods in hydrology. Hydrometeoizdat. Leningrad, 1974, 416 p. (in Russian).
Terziyev F.S., Kosaryov A.N., Kerimov A.A. Hydrometeorology and hydrochemistry of seas. Project of “Sea”. V. VI. Caspian Sea. Issue 1. Hydrometeorological conditions. Hydrometeoizdat. Sankt-Petersburg, 1992, 360 p. (in Russian).
DOI:
10.33677/ggianas20180100005